وبلاگ تخصصی حقوق

انواع سرقت در قوانین جزایی ایران

جمعه, ۳۰ فروردين ۱۳۹۲، ۰۸:۱۳ ق.ظ

سرقت در کشور ما انواع مختلفی دارد و به دو دسته ی حدی و تعزیری تقسیم می شود.عوام الناس در رابطه با سرقت اطلاعات چندانی ندارند و متعاقب شنیدن خبر سرقت منتظر شنیدن خبر قطع انگشتان دست سارق هستند.اما ما می دانیم که هر سرقتی موجب مجازات قطع ید نیست.برابر متون شرعی و مقررات کیفری برای اجرای حد سرقت باید شرایطی وجود داشته باشد.چنانچه یکی از این شرایط موجود نباشد حد جاری نخواهد شد.برای مثال می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1.سارق باید بالغ باشد.   

2.با علم و اراده و آگاهی دست به سرقت زده باشد.     

3.سارق علم به حرمت عمل داشته باشد.مال مسروقه هم در حرز باشد.

 4.سارق در حالت اضطرار سرقت نکرده باشد.

5.سرقت در سال قحطی صورت نگرفته باشد.

6.مال مسروقه از اموال دولتی یا وقفی نباشد.

و....

با وجود شرایطی این چنینی قاعدتا قطع ید باید کمتر اتفاق بیفتد چرا که جمع تمامی شرایط بندرت رخ می دهد.حتی اگر تمام ملزومات موجود باشند برای اجرای حد نیز شرایطی لازم است.از جمله اینکه صاحب مال مسروقه پیش از شکایت سارق را نبخشیده باشد یا سارق قبل از اثبات جرم توبه نکرده باشد و...

علاوه بر سرقت حدی نوع دیگری از سرقت وجود دارد که –سرقت تعزیری- نامیده می شود و به موارد مختلف تقسیم می شود:

1.سرقت مقرون به آزار:

هرگاه سرقت همراه با آزار باشد یا سارق مسلح باشد به حبس از 3 ماه تا 10 سال و تا 74 ضربه شلاق محکوم می شود و اگر حین سرقت به فرد آسیب بدنی وارد کند علاوه بر مجازات جرح به حداکثر مجازات یعنی 10 سال حبس و 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد.

2.سرقت مسلحانه ی گروهی در شب:

اگر سرقت در شب واقع شود و سارقین 2 نفر یا بیشتر باشند و حداقل یکی از آنها مسلح به سلاح مخفی یا ظاهر باشد هر یک از آنان به 5 تا 15 سال حبس و شلاق تا 74 ضربه محکوم می شوند.

3.سرقت مقرون به پنج شرط مشدد:

هرگاه سرقت جامع شرایط حد نباشد ولی موارد زیر را داشته باشد مجازات مرتکب آن از 5 تا 20 سال حبس و شلاق تا 74 ضربه خواهد بود:  

الف)سرقت در شب واقع شود.

ب)سرقت توسط 2 نفر یا بیشتر انجام گیرد.

ج)حداقل یکی از سارقین سلاح داشته باشد.

د)سارق یا سارقین از دیوار بالا بروند یا حرز را بشکنند یا کلید ساختگی به کار ببرند یا اینکه از عنوان و لباس مستخدم دولت استفاده کنند و بر خلاف واقعیت خود را مامور دولت معرفی نمایند.

ه)در ضمن سرقت به کسی آزار رسانده یا وی را تهدید کنند.

4.سرقت مسلحانه از منازل:

هرگاه یک یا چند نفر به منظور سرقت وارد منزل یا مسکن افراد شوند و حداقل یکی از آنها حامل اسلحه باشد یا هیچیک از آنان مسلح نباشند ولی در مقام هتک ناموس برآیند مجازاتشان یا اعدام است یا حبس ابد.در صورتی که ساکنین منزل در مقام دفاع از جان-مال و ناموس مرتکب قتل یا ضرب و جرح سارق یا سارقین شوند از مجازات معافند.

5.سرقت مسلحانه از بانک-طلا فروشی یا صرافی:

اگر 2 یا چند نفر با برنامه ریزی قبلی وجه نقد یا اوراق بهادار یا سایر اشیای قیمتی را از مکان های یاد شده سرقت کنند و حداقل یکی از سارقین مسلح به سلاح-اعم از سرد یا گرم ظاهر یا مخفی پر یا خالی- باشد چه از آن استفاده کند چه نه در صورت وقوع سرقت به حبس ابد و در صورت ارتکاب قتل به اعدام محکوم می شوند.اگر نه سرقت رخ دهد و نه قتل اتفاق بیفتد اما سایر موارد ذکر شده وجود داشته  باشد هر یک از افراد به حبس از 10 تا 15 سال محکوم می شوند.اگر اراده ی آنها در عدم تحقق سرقت و قتل موثر باشد مجازاتشان خفیف تر خواهد بود:2 تا 5 سال حبس.

6.راهزنی:

هرگاه فرد مسلحی امنیت مردم یا جاده را تهدید کند راهزن(قطاع الطریق)نامیده میشود و محارب است.مجازات وی اعدام(به دار آویختن-قتل)است یا قطع دست و پا در جهت مخالف یا تبعید که انتخاب یکی از این مجازاتها به اختیار و تصمیم قاضی است.گاها راهزنی عنوان محاربه به خود نمی گیرد که در این حالت مجازات آن 3 تا 15 سال حبس و شلاق تا 74 ضربه خواهد بود.  

 

موارد دیگری هم تحت عنوان سرقت تعزیری قرار می گیرند که بعدا به آنها اشاره می شود.

 

  • مهدی

نظرات (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی